Twój mózg potrafi przewidzieć, co będzie popularne w sieci (ale ty już niekoniecznie).

Ludzie na całym świecie spędzają w sumie ponad miliard godzin dziennie na oglądaniu materiałów video w Internecie, a youtube.com jest obecnie drugą najpopularniejszą wyszukiwarką. Mimo to mechanizmy neurobehawioralne decydujące o tym, na co zwróci się uwagę, wciąż pozostają niewyjaśnione. Naukowcy z Uniwersytetu Stanforda prowadzą badania dotyczące tzw. neuroprzewidywania (ang. neuroforecasting) - dziedziny nauki wykorzystującej dane o aktywności mózgu niewielkiej liczby osób w celu prognozowania decyzji większych grup.

Seans kontrolowany

W eksperymencie wzięło udział 25 osób w wieku od 18 do 32 lat. Pokazano im w sumie 64 filmiki – najpierw przez 2 sekundy prezentowano im miniaturę, następnie przez 6 sekund tytuł i opis. Wówczas uczestnicy podejmowali decyzję czy chcą dany materiał obejrzeć, czy pominąć. Byli przy tym poddani skanowaniu mózgu za pomocą funkcjonalnego rezonansu magnetycznego (fMRI). Później poproszono ich o ocenę każdego filmu. Ochotnicy odpowiadali na pytania o swoje odczucia wobec materiałów, a także o to czy ich zdaniem ma szanse na popularność w sieci.

Analiza wyników neuroobrazowania ujawniła, że dłuższe wyświetlenia filmów związane było ze zwiększonym pobudzeniem w obszarach mózgu reagujących na nagrodę, natomiast wyświetlenia krótsze – z aktywacją regionów reagujących na podniecenie lub karę. Te dane, a także odpowiedzi ochotników pozwalały przewidzieć ich reakcje na poszczególne nagrania.

Przewidywania na szerszą skalę

Rzecz miała się jednak inaczej, jeśli chodzi o przewidywanie zachowania dużych grup użytkowników sieci. Naukowcy sprawdzili, jaką popularnością cieszyły się wykorzystane przez nich filmiki. Okazało się, że wybory dokonane przez uczestników badania, a także udzielone przez nich odpowiedzi nie miały przełożenia na liczbę wyświetleń poszczególnych materiałów.

Co innego wyniki fMRI – aktywność mózgu już w czasie pierwszych 4 sekund oglądania pozwalała całkiem sprawnie przewidywać czy dane nagranie zdobędzie popularność. Kluczowym elementem okazało się pobudzenie obszarów związanych z nagrodą. To ono bowiem korelowało z najwyższymi liczbami wyświetleń. I odwrotnie – aktywacja obszarów związanych z nieprzyjemnymi odczuciami determinowało mniejszą popularność.

I co z tego?

Być może przewidywanie, który youtuber nagra filmik z szansą na stanie się viralem nie jest bardzo ważne dla świata nauki. Ale to, na co ludzie zwracają uwagę podczas rekreacyjnego surfowania po internecie przekłada się na to, w jaki sposób wydają pieniądze w sieci. Zespół z Uniwersytetu Stanforda już wcześniej sprawdzał, czy na podstawie aktywności mózgu można przewidzieć zainteresowanie danymi ofertami na internetowym rynku mikropożyczek czy finansowania społecznego. Rezultaty były podobne do tych, które otrzymał w opisanym badaniu. Być może istnieją pewne uniwersalne cechy, które nasz mózg interpretuje jako warte uwagi. Wygląda jednak na to, że nie zawsze jesteśmy świadomi tego, że coś budzi nasze zainteresowanie.