Czy da się odespać w weekend?

Doba ma 24 godziny. Znaczną część z nich spędzamy w pracy lub w szkole, a także na dojazdy. Obowiązki domowe także wymagają nieco czasu. Chcielibyśmy znaleźć go również na spotkania z rodziną i znajomymi, pasje i wszystko to, co sprawia nam przyjemność. No i jeszcze warto byłoby się wyspać…

Pandemia niewyspania

Towarzystwo Badań nad Snem i American Academy of Sleep Medicine zalecają osobom w wieku od 18 do 60 lat regularnie przesypiać po 7 godzin. Niestety, bardzo często okazuje się, że aby spełnić ten warunek, należałoby nauczyć się zaginać czasoprzestrzeń. W Stanach Zjednoczonych ok. 35% dorosłych przesypia mniej niż zalecane 7 godzin, a ok. 30% – mniej niż 6 godzin. Niektórzy – szczególnie aktywni pracownicy wojskowi – śpią krócej niż 5 godzin. Czy jest to obojętne dla zdrowia? Oczywiście, że nie.

Wyniki badania globalnego obciążenia chorobami (ang. Global Burden of Disease) z 2015 roku wskazują na to, że ponad 600 mln dorosłych na świecie cierpi z powodu otyłości, zaś głównymi przyczynami śmierci związanymi z wysokim wskaźnikiem masy ciała (BMI) są choroby sercowo-naczyniowe i cukrzyca. Jaki ma to związek z niedosypianiem? Otóż, niewystarczająca ilość snu oraz nieleczone zaburzenia snu są jednym z głównych czynników ryzyka zarówno otyłości, jak i cukrzycy.

Jak wygląda najczęściej chyba stosowana strategia radzenia sobie ze zbyt małą ilością czasu na sen w ciągu tygodnia? Kiedy trafi nam się dzień wolny, zazwyczaj w weekend, śpimy do oporu (lub, jak określa się to w języku naukowym, ad libitum, czyli po łacinie według upodobania). Naukowcy z University of Colorado at Boulder postanowili zbadać czy takie odsypianie rzeczywiście jest w stanie naprawić szkody wyrządzone przez brak snu w ciągu tygodnia.

Przebieg eksperymentu

W tym celu zebrali grupę ochotników w wieku od 18 do 39 lat. Spędzili oni 2 tygodnie w laboratorium, gdzie podzielono ich na 3 grupy. Członkowie pierwszej z nich mogli spać przez 9 godzin każdej nocy. W drugiej grupie zredukowano ten czas do 5 godzin. Osoby z trzeciej grupy przez 5 dni spały po 5 godzin, natomiast przez 2 następne dni pozwolono im spać ad libitum, po czym znów jedynie przez 5 godzin. Uczestnicy otrzymywali 4 posiłki dziennie, które zaspokajały ich zapotrzebowanie na energię, a także dodatkowe przekąski. Przez cały czas monitorowano nie tylko czas snu i spożycie żywności, ale także inne parametry, takie jak poziom insuliny i melatoniny we krwi, odczuwanie głodu czy fizyczne zmęczenie.

Wyniki pokazały, że osoby z drugiej grupy jadły więcej niż te z grupy pierwszej, w trakcie badania przybrały nieco na wadze, a dodatkowo obserwowano u nich obniżenie wrażliwości na insulinę (o 13%). U osób z grupy trzeciej, a więc odsypiających w weekend, także zaobserwowane zwiększone spożycie przekąsek. Parametr ten zmniejszył się wprawdzie, gdy mogły one spać dłużej, jednak po powrocie do “trybu snu w tygodniu” zmiana ta ustąpiła. Co więcej, spadek wrażliwości na insulinę wyniósł u nich od 9 do 27%, zaś parametr ten w obrębie mięśni i wątroby wyglądał znacznie gorzej, niż w pozostałych grupach.

Naukowcy przypuszczają, że takie wyniki, otrzymane w grupie trzeciej, mogą wynikać z faktu, iż ich organizm musi dwukrotnie w ciągu tygodnia przestawić się na inny tryb funkcjonowania. Ponieważ wewnętrzny zegar biologiczny w takim przypadku przesuwa się nawet o kilka godzin, przed następnym dniem roboczym trudno jest im zasnąć, co przypomina dolegliwości osób podróżujących do innych stref czasowych. Może to być dla organizmu źródłem stresu związanego z zaburzeniami metabolicznymi.

Wysypianie – tak, odsypianie – nie

Jaka zatem jest konkluzja? Czy warto odrabiać w weekendy nieprzespane w ciągu tygodnia godziny? Naukowcy są zdania, że taka strategia może być korzystna, ale jedynie w takim przypadku, jeśli w ciągu minionych pięciu dni przynajmniej 3 razy spaliśmy po 7 godzin. Inaczej będzie to po prostu nieefektywne. Więc jeśli regularnie niedosypiamy, warto gruntownie przejrzeć nasz plan dnia i wygospodarować te dodatkową godzinę lub dwie, dla własnego zdrowia.

Szukasz sposobu, by w końcu się wyspać? SEROTINE™ MAX to preparat, którego Ci potrzeba. Jego składniki w naturalny sposób wspierają gospodarkę serotoniny i melatoniny, co przekłada się na wydajniejszy sen i lepszy nastrój po przebudzeniu.