Dieta niskowęglowodanowa poprawia funkcje poznawcze u osób starszych

Naukowcy z Johns Hopkins Medicine przeprowadzili pilotażowe badanie na czternastu osobach w podeszłym wieku, wykazujących łagodne problemy poznawcze, sugerujące wczesne stadium rozwoju choroby Alzheimera. W codzienne życie dziewięciu z nich wdrożono niskowęglowodanową i wysokotłuszczową zmodyfikowaną dietę Atkinsa. Dowiedziono, że taki styl odżywiania może poprawić funkcjonowanie mózgu oraz pamięć. Zależność tę sprawdzano za pomocą porównania wyników standaryzowanych testów pamięci osób będących na tej diecie, w odniesieniu do grupy kontrolnej. Było nią pięcioro pozostałych uczestników, którzy odżywiali się w sposób nieograniczający węglowodanów, ale faworyzujący owoce, warzywa, produkty pełnoziarniste, owoce morza, a także drób i nabiał.

Paliwem energetycznym dla mózgu jest produkt rozpadu węglowodanów, czyli glukoza. Dotychczasowe badania wykazały, że we wczesnym stadium rozwoju demencji starczej mózg nie jest w stanie efektywnie wykorzystywać glukozy jako źródła energii. Niekiedy z tego powodu chorobę Alzheimera określa się jako „cukrzycę typu 3”. W momencie ograniczenia spożywania węglowodanów na korzyść tłuszczów, glukoza jest niedostępna, przez co paliwem alternatywnym dla organizmu stają się ciała ketonowe, czyli produkty rozpadu lipidów. W tym badaniu naukowcy chcieli dowiedzieć się, czy wykorzystywanie ketonów przez mózgi starszych osób z łagodnymi zaburzeniami poznawczymi będzie dla nich korzystne z tytułu zahamowania rozwoju demencji.

Po sześciu tygodniach trwania badania, u osób będących na zmodyfikowanej diecie Atkinsa naukowcy zaobserwowali znaczną poprawę w testach pamięci, która była adekwatna do poziomu liczby ciał ketonowych w próbkach moczu badanych.

Największym wyzwaniem tego doświadczenia było znalezienie grupy ochotników w podeszłym wieku oraz ich opiekunów, którzy byliby skłonni do podjęcia trzymiesięcznego wyzwania dość restrykcyjnej diety, diametralnie różniącej się od ich zwyczajowego sposobu odżywiania. Szczęśliwie badanie udało się przeprowadzić na grupie czternastu osób, co angażowało również czternastoosobową grupę, której zadaniem było dopilnowanie przestrzegania diety przez ochotników. Znaczne ograniczenie spożycia węglowodanów przez dłuższy czas staje się problematyczne i trudne do przestrzegania, przez co u większości badanych odnotowano istotny wzrost spożycia cukrów po zakończeniu okresu doświadczalnego.

„Wielu ludzi wolałoby wziąć pigułkę, która powoduje różnego rodzaju nieprzyjemne skutki uboczne, niż zmienić swoją dietę. Ponadto starsi ludzie często twierdzą, że spożywanie potraw, które kochają jest jedną z niewielu przyjemności, którymi chcą nadal cieszyć się na starość.”

– Jason Brandt, główny autor badania

Pomimo, iż wyniki tego krótkoterminowego badania nie dają jednoznacznej odpowiedzi, że zmodyfikowana dieta Atkinsa (niskowęglowodanowa i wysokotłuszczowa) może zahamować rozwój zaburzeń poznawczych, w tym chorobę Alzheimera, to naukowcy twierdzą, że dane te będą bardzo pomocne w przeprowadzeniu obszerniejszego, długoterminowego badania, dotyczącego wpływu diety na funkcjonowanie mózgu. Na uwagę zasługuje także rozpatrzenie, czy stosowanie łagodniejszej wersji diety niskowęglowodanowej i wysokotłuszczowej, w połączeniu z suplementacją ciał ketonowych, może przynieść podobnie korzystne efekty poprawy funkcji poznawczych.