Doba ma 24 godziny. Znaczną część z nich spędzamy w pracy lub w szkole, a także na dojazdy. Obowiązki domowe także wymagają nieco czasu. Chcielibyśmy znaleźć go również na spotkania z rodziną i znajomymi, pasje i wszystko to, co sprawia nam przyjemność. No i jeszcze warto byłoby się wyspać…
Standardowy ośmiogodzinny dzień pracy rozpoczyna się zazwyczaj między 7.00 a 9.00 rano. Poza tym jest jeszcze praca w trybie zmianowym, wymagająca niekiedy od części pracowników zmianę naturalnych godzin aktywności dla naszego gatunku. Praca w nocy jest przyczyną zaburzeń cyklu snu i czuwania. Wyniki licznych badań naukowych wskazują także na to, że zwiększa ona ryzyko wystąpienia poważnych problemów zdrowotnych, dotyczących zarówno sfery fizycznej, jak i mentalnej. Jednak nie tylko tak oczywiste niedopasowanie godzin pracy do wewnętrznego zegara biologicznego może mieć niekorzystne efekty dla zdrowia.
Choć nie słyszymy jego tykania, nasze ciało ma swój wewnętrzny zegar. Powoduje on zmiany w fizjologii ciała i działaniu psychiki, które nazywa się rytmami dobowymi. Różne procesy - np. wydzielanie hormonów lub poziom koncentracji - posiadają swój rytm dobowy. Wewnętrzny zegar odpowiada za ich synchronizację. Chroniczne zakłócenie jego działania może prowadzić do wielu zaburzeń, m.in. otyłości, cukrzycy oraz depresji. Warto zatem zaprzyjaźnić się ze swoim wewnętrznym zegarem i zadbać o jego działanie. Sprawdźmy więc, czym jest wewnętrzny zegar i jak go regulować.
Od dziesięcioleci gry komputerowe stanowią ulubioną rozrywkę dzieci i młodzieży, ale także źródło niepokoju rodziców. Dorośli martwią się przede wszystkim o to, że ich pociechy, spędzając czas przed ekranem komputera, pozbawiają się odpowiedniej dawki ruchu, a pozycja siedząca wpływają szkodliwie na ich postawę. Obawę budzi też pogląd, zgodnie z którym ograniczenie czasu spędzanego na bezpośrednim kontakcie z rówieśnikami może przyczynić się do niewłaściwego rozwinięcia umiejętności społecznych u dziecka. Czy strach rodziców jest słuszny?
Jeśli chodzi o zapamiętywanie i zapominanie informacji, najczęściej interesuje nas tylko ten pierwszy temat. Skupiamy się na tym, żeby zapamiętać jak najwięcej i na jak najdłuższy czas. Pomijamy przy tym ten drugi aspekt pamięci, jakim jest właśnie proces usuwania zbędnych danych, które zaśmiecałyby tylko miejsce na naszym “twardym dysku”. A jednak naukowcy dochodzą do wniosku, że i to zjawisko jest bardzo interesujące, a jego mechanizm skomplikowany.
Naukowcy od dawna zastanawiali się, w jaki sposób ludzki mózg rozpoznaje różne obiekty i przyporządkowuje je do poszczególnych kategorii. Wiadomo, że u każdego człowieka obszar aktywowany pod wpływem obrazu ludzkiej twarzy znajduje się w tym samym miejscu. Podobnie rzecz ma się, jeśli chodzi o mowę. Badania przeprowadzone z wykorzystaniem małp jako organizmu modelowego wykazały, że u gdy bardzo młode osobniki miały częsty kontakt z jakimiś obiektami, w obszarze ich kory wzrokowej pojawiała się grupa wyspecjalizowanych neuronów reagujących silnym pobudzeniem na widok przedmiotów z tej kategorii.
Podczas palenia papierosa do organizmu wnika mnóstwo szkodliwych substancji, które upośledzają działanie poszczególnych organów. Jeśli pali się regularnie, szkody mogą być nieodwracalne. Jednak decydując się na rzucenie nałogu pozytywne zmiany zauważymy już po kilkunastu minutach, kiedy organizm rozpocznie proces oczyszczania.
Widzą dźwięki w kolorze, smakują słowa, czują dotykiem zapachy, są odmienni, wyjątkowi, a według siebie zwyczajni i przeciętni. Mowa o synestetykach, czyli osobach dotkniętych synestezją - synergią zmysłów. Jest to stan lub zdolność, w której doświadczenia jednego zmysłu (np. słuchu) wywołują również doświadczenia charakterystyczne dla pozostałych zmysłów. Na przykład: słuchanie muzyki wywołuje piękną, barwną wizualizację każdego dźwięku (chromestezja), smutek ma pusty błękitny zapach, a muzyka może smakować od musu bananowego, aż po odchody nietoperza. Przypuszcza się, że ze zjawiskiem synestezji związana jest zagadka powstania mowy.
Stymulanty to grupa substancji psychoaktywnych, które działają pobudzająco, zwiększając aktywność układu współczulnego lub ośrodkowego układu nerwowego. Niektóre dodatkowo powodują euforię. Za każdą nadwyżkę energetyczną trzeba słono płacić, mimo to chętnych nie brakuje. W przypadku kokainy rygorystyczna polityka narkotykowa skupiona na karaniu okazała się nieskuteczna. W czym rzecz? I jak zmieniało się nasze podejście do środków stymulujących na przestrzeni lat?
Przez większą część naszego życia jesteśmy zanurzeni głęboko w wewnętrznym monologu, który William James nazywał "strumieniem świadomości". Każdy, kto kiedykolwiek spróbował skupić i utrzymać uwagę tylko i wyłącznie na oddechu wie, że umysł z rzadka na to pozwala, gdyż jest zbyt zajęty produkowaniem jednej myśli za drugą. Czasem jesteśmy skupieni, a czasem rozproszeni. Zespół naukowców z Uniwersytetu Berkeley w Kalifornii odkrył, jak na podstawie fal mózgu zmierzyć przepływ myśli. Rezultaty jego badania zostały opublikowane w prestiżowym czasopiśmie "Proceedings of the National Academy of Sciences".
Newsletter
Zapisz się na nasz newsletter, aby otrzymywać informacje o super promocjach oraz o najnowszych wpisach na naszym blogu.