Czy spacer podczas randki to dobry pomysł?

“Kupię jej bukiecik róż. Potem kino, kawiarnia i spacer w księżycową, jasną noc…” - śpiewał Eugeniusz Bodo w kultowej piosence Umówiłem się z nią na dziewiątą. Choć ten tekst liczy sobie już ponad 80 lat, elementy typowej randki wciąż pozostają takie same. Ostatnio zainteresowanie naukowców budzić zaczęły wspólne spacery. Badacze z Uniwersytetu Tohoku w Japonii postanowili sprawdzić czy i w jaki sposób mogą one być związane z postrzeganiem drugiej osoby.

Spacerowy scenariusz

W badaniu wzięło udział 67 młodych osób (średnia wieku wynosiła nieco poniżej 20 lat), w tym 37 kobiet. Na początku każdy odpowiedział na pytania o dane osobowe oraz wypełnił kwestionariusz zachowania i osobowości (AQ). Zapytano ich też o pierwsze wrażenie dotyczące każdego innego uczestnika. Następnie ochotnicy usiedli w taki sposób, że wszyscy mogli się wzajemnie widzieć i dokonali oceny cech każdego z uczestników bez wcześniejszej możliwości zapoznania się i porozmawiania. Dowiedzieli się też, że ich zadaniem będzie przebycie krótkiego odcinka drogi w towarzystwie każdej innej osoby tej samej płci. Naukowcy byli ciekawi, czy wspólny spacer w jakikolwiek sposób wpłynie na zmianę dokonanych ocen.

Oczywiście, badacze nie mogli powiedzieć uczestnikom, czego naprawdę dotyczy eksperyment. Dlatego też poinformowali ich, że chodzi o to, jak postrzegają oni czas kiedy idą z kimś w milczeniu lub rozmawiając ze sobą. Aby utwierdzić ich w tym przekonaniu, poprosili każdego z nich, by przeszedł wyznaczony odcinek drogi samotnie, po czym podano mu osiągnięty czas. Potem przyszła pora na właściwą część badania. Każda para przeszła się tam i z powrotem, przy czym pierwsza połowa spaceru miała upłynąć w całkowitej ciszy, a podczas drugiej połowy wolno im było rozmawiać ze sobą. Każdy uczestnik miał ze sobą dyktafon i czujnik przyspieszenia zamontowany nad prawą kostką, lecz powiedziano im, że są to urządzenia GPS. Po powrocie ponownie dokonali oceny pozostałych osób biorących udział w badaniu.

Żeby mieć porównanie

Poza tym eksperymentem naukowcy przeprowadzili też dwa inne, kontrolne. Pierwsza część każdego z nich była podobna – każdy z uczestników musiał ocenić pozostałych na podstawie pierwszego wrażenia, bez możliwości rozmowy czy zapoznania się z nimi. Gdy siedzieli już w parach, każdy otrzymał ankietę na temat życia w kampusie i działalności uniwersyteckiej. Ochotnicy mieli ją wypełnić bez kontaktowania się ze sobą. Drugi kontrolny eksperyment polegał na tym, że podzieleni na pary ochotnicy wspólnie przebywali ustaloną wcześniej trasę, ale nie wolno im było rozmawiać ze sobą. Po każdej z tych procedur następowała ponowna ocena pozostałych uczestników badania.

Co wyszło z tego chodzenia?

Przede wszystkim to, że oceny innych uczestników grupy po wspólnym spacerze były wyższe niż te dokonane przed spacerem. Samo siedzenie w czyimś towarzystwie (podczas wypełniania ankiety) nie przyniosło takiego efektu. Co więcej – w grupie, której pozwolono na rozmowy wzrost ocen był większy niż w tej, której członkowie spacerowali w ciszy.

Ciekawym odkryciem był również fakt, że w parach, w których wzajemne pierwsze wrażenie było lepsze, występowała także lepsza synchronizacja kroków. Efekt ten był generalnie wyraźniejszy w parach żeńskich niż w męskich. Synchronizacja kroków jest elementem komunikacji niewerbalnej, a dokładniej – jej rodzaju nazywanego automatyczną imitacją. Polega ona na tym, że bezwiednie i automatycznie dostrajamy naszą mimikę i ruchy ciała do drugiej osoby: atrakcyjnego partnera czy członka grupy. Takie zachowanie pozytywnie wpływa na relacje z naśladowaną osobą, co może wyjaśniać lepsze postrzeganie partnerów po spacerze.

Mechanizmy stojące za opisanymi efektami wciąż stanowią dla naukowców tajemnicę. Jej poznanie wymagać będzie prowadzenia dalszych badań. Ale przynajmniej teraz już wiemy, dlaczego “kino, kawiarnia i spacer”, to przepis na randkę, która z pewnością nie będzie tą ostatnią. No, chyba, żeby jednak coś poszło nie tak…