Waleriana ekstrakt 0.8% | Valeriana officinalis – podstawowe informacje

Właściwości: Waleriana, czyli kozłek lekarski, jest szeroko stosowana w naturoterapii jako środek łagodzący napięcie nerwowe. Bardzo często występuje w połączeniu z roślinami takimi jak: melisa, chmiel czy różeniec górski. Używano jej już w starożytności, dzięki czemu stała się ważnym elementem wielu systemów medycyny naturalnej oraz ziołolecznictwa. Przez wieki korzyści wynikające z przyjmowania waleriany opisywano w popularnych księgach medycznych, a współcześnie, dzięki badaniom naukowym, możemy jeszcze dokładniej przyjrzeć się temu, jak wpływa na organizm.

Jedną z najistotniejszych właściwości waleriany jest wpływ na działanie kluczowych neurotransmiterów. Przede wszystkim warto pamiętać, że związki aktywne zawarte w korzeniu waleriany stymulują aktywność kwasu gamma-aminomasłowego (GABA). GABA to jeden z najważniejszych neuroprzekaźników hamujących w ludzkim układzie nerwowym. Jego główną funkcją jest ograniczanie nadmiernego pobudzenia komórek nerwowych. Dzięki temu wpływa on na szereg kluczowych procesów zachodzących w organizmie, a ponadto umożliwia relaksowanie się, zapewnia stabilność emocjonalną oraz ułatwia spokojny sen. Warto podkreślić, że zwiększona aktywność GABA pomaga także w sytuacjach stresowych. Dlatego też waleriana znakomicie sprawdza się jako środek na uspokojenie. Co więcej, stosowanie kozłka lekarskiego bynajmniej nie osłabia zdolności poznawczych. Na podstawie badań wykazano, że może wręcz poprawiać sprawność myślenia oraz pamięć.

Co ciekawe, Valeriana officinalis jest też całkiem popularna w aromaterapii. Zawdzięcza to olejkowi eterycznemu, który zawiera kwas walerianowy oraz izowalerianowy. To dzięki tym związkom zapach waleriany jest tak intensywny i przyjemny. Już samo wdychanie aromatu olejków eterycznych wpływa na nasz organizm wyciszająco i pomaga się zrelaksować.

Warto jest zatem suplementować dietę walerianą, gdy mamy kłopoty z zasypianiem bądź targają nami silne nerwy, ponieważ zwiększona aktywność GABA z pewnością pomoże zachować równowagę emocjonalną.

Występowanie: Kozłek lekarski (Valeriana officinalis) to dwuletnia bylina należąca do rodziny kozłkowatych (Valerianaceae). Występuje powszechnie w Europie, Ameryce Północnej oraz Azji, gdzie spotkać ją można najczęściej na terenach wilgotnych, w pobliżu rzek i na torfowiskach niskich. Roślina osiąga do 2 m wysokości i rozwija się etapowo. W pierwszym roku wytwarza pierzaste i ogonkowe liście tuż nad ziemią, a w drugim roku rozwija się gruba łodyga. Charakterystyczne dla tej rośliny są drobne kwiaty ułożone w baldachy, w kolorze białym lub liliowobiałym. Ta część rośliny wyróżnia się specyficznym i intensywnym zapachem. Surowiec zielarski stanowią głównie korzeń i kłącze.

W tradycyjnej medycynie kozłek lekarski jest stosowany od czasów starożytnych głównie jako środek o działaniu sedatywnym, czyli uspokajającym i wyciszającym. O właściwościach tej rośliny pisał grecki lekarz Pedanios Dioskurydes (I w. n.e.) w dziele “De Materia Medica”. Była to najważniejsza księga o ziołach w czasach starożytnych, prekursorka późniejszych farmakopei, która  pozostawała w użyciu aż do XVII wieku. Roślina ta była znana także “ojcu medycyny” – Hipokratesowi (V w. n.e.). W Polsce pierwsze zastosowanie kozłka lekarskiego datowane jest na wiek XV. Nadano jej staropolską nazwę “waldrian”, pod którą figuruje w łacińsko-polskim słowniku simplicjów ks. kanonika Jana Stańki (ok. 1468 rok).

Szczypta biochemii: Substancjami, którym kozłek lekarski zawdzięcza swoje właściwości, są przede wszystkim seskwiterpeny. Pod względem chemicznym należą one do węglowodorów z grupy terpenów. Jednym z ważniejszych składników są też walepotriaty mono- i dienowe – związki z grupy irydoidów. Jednak ich zawartość w surowcach suszonych jest znikoma, gdyż są związkami stosunkowo nietrwałymi (ulegają rozpadowi w temperaturze powyżej 35℃). Oprócz nich w roślinie zawarte są także: kwasy organiczne, flawonoidy oraz olejek eteryczny.

Ciekawostka: Naukowa nazwa rodzajowa kozłka lekarskiego ”Valeriana” pochodzi od łacińskiego słowa “valere”. Oznacza ono “być silnym, zdrowym” i wskazuje na wielokierunkowy, pozytywny wpływ kozłka na organizm. Z kolei na terenach starożytnej Grecji i Rzymu kozłek lekarski znany był także jako “phu”.

Kliknij tu i dowiedz się więcej NeuroExpert - encyklopedia neurofizjologii online